Ogrzewanie kościołów – co warto wiedzieć na ten temat?

Ogrzewanie kościołów to bardzo obszerny temat, a samo zagadnienie jest dość skomplikowane. Wielkość większości kościołów i specyficzny sposób ich wykorzystywania sprawia, że zadanie to jest też trudne w realizacji – szczególnie w budynkach zabytkowych, które stanowią sporą część istniejących świątyń. Na szczęście w dzisiejszych czasach dysponujemy możliwościami technicznymi, dzięki którym możliwe jest ogrzanie każdej przestrzeni.

Problematyczne kwestie w ogrzewaniu kościołów

Przede wszystkim należy pamiętać, że kościoły to w większości przypadków miejsca, które nie są optymalnie zaprojektowane pod kątem możliwości ogrzewania. Wysokie i obszerne przestrzenie sprawiają, że masy ogrzanego powietrza gromadzą się w górnej części bryły budynku, znacznie zwiększając wydatki niezbędne na ogrzanie całości. Jednocześnie warto pamiętać o wpływie materiału, z jakiego budowane są kościoły na możliwości ich ogrzewania. Zazwyczaj nie wyposaża się ich w dodatkową izolację. W przypadku kościołów murowanych bezwładność termiczna jest najczęściej maksymalnie średnia, choć grube mury zachowują ją w pewnym stopniu. Kościoły budowane z drewna są pod tym względem jeszcze trudniejsze do ogrzania, choć z drugiej strony materiał taki ma nieco lepsze właściwości izolacyjne.

Problematyczny jest również sam sposób używania kościołów. Najczęściej ludzi gromadzą się w nich tylko kilka razu dziennie (w mniejszych miejscowościach nawet rzadziej). Z ekonomicznego punktu widzenia najbardziej opłacalne wydaje się więc znalezienie metody, która umożliwia szybkie ogrzanie powietrza wewnątrz świątyni i utrzymanie właściwej temperatury przez stosunkowo niedługi czas (rzadko przekraczający dwie godziny). Zasadniczo ogrzewanie kościołów wiąże się z niemałymi kosztami, choć oczywiście istnieją nowoczesne sposoby na ich oszczędne ogrzewanie. Warto przyjrzeć się najczęściej stosowanym metodom.

Najważniejsze metody ogrzewania kościołów

Najczęściej stosowaną w budownictwie sakralnym metodą regulacji temperatury jest ogrzewanie powietrzem. Stosuje się w tym celu systemy nadmuchowe, które jednocześnie podwyższają temperaturę wdmuchiwanego do budynku powietrza. W zależności od użytego w takiej metodzie ogrzewania sprzętu, a także jego wydajności i ustawień, urządzenia do nagrzewania powietrzem pozwalają na utrzymanie stałej, zadanej temperatury powietrza w całym budynku, albo do szybkiej jego zmiany. Wielką zaletą takiego ogrzewania jest dość duża energooszczędność (na tyle, na ile możliwe jest to w kościołach), która związana jest z brakiem medium pośredniczącego – ogrzewane jest bezpośrednio powietrze wypełniające budynek. W praktyce jest to więc najbardziej opłacalna z ekonomicznego punktu widzenia opcja ogrzewania kościołów – które, jak już wcześniej wspomniano, z natury nie należą do budynków energooszczędnych. Coraz częściej wybieraną metodą jest również zastosowanie nowoczesnych pomp ciepła. Urządzenia takie odzyskują energię termiczną ze środowiska (z wody gruntowej, powietrza, albo wody) i przekazują ją do wnętrza budynku, przy czym w przypadku ogrzewania kościołów najczęściej używane są pompy powietrzne. Zaletą takiego rozwiązania są stosunkowo niewielkie koszty eksploatacji i możliwość utrzymania stałej temperatury wewnątrz kościoła. Warto w tym kontekście zauważyć, że w kościołach zazwyczaj utrzymywana jest zimą dość niska temperatura, co oczywiście ma związek z tym, że wierni gromadzą się tam w odzieży, w której przychodzą z zewnątrz.

Ogrzewanie kościołów nowoczesnych

Nowoczesne budownictwo sakralne charakteryzuje się śmiałym podejściem do formy i wykorzystaniem nowoczesnych technologii budowlanych i nowatorskich rozwiązań konstrukcyjnych. Budynki stawiane od podstaw projektuje się zazwyczaj od razu z uwzględnieniem nowoczesnych, przewidzianych dla danego projektu systemów ogrzewania. Plusem takiego rozwiązania jest możliwość dostosowania architektury kościoła w taki sposób, by jak najwydajniej wykorzystać również możliwości zapewnienia odpowiedniej temperatury w budynku. Świetnie sprawdzają się w takich budowlach systemy ogrzewania oparta na pompach ciepła.

Ogrzewanie kościołów zabytkowych

Ogrzewanie kościoła zabytkowego to już o wiele trudniejsze zadanie. Kościoły takie, aby mogły być utrzymane jak najdłużej w dobrym stanie (a wraz z nimi zgromadzone we wnętrzach przedmioty, dekoracje, obrazy u wiele innych), potrzebują zapewnienia określonych warunków termicznych. W optymalnych warunkach wahania temperatur nie powinny być zbyt duże, a wilgotność powietrza powinna być utrzymana na stałym poziomie. W kościołach tego rodzaju najlepszym wyborem wydają się nadmuchowe systemy ogrzewania. Nowoczesne urządzenia mogą być zainstalowane bez istotnych ingerencji w konstrukcję budynku. Pozwalają nie tylko na utrzymanie stałej temperatury, ale również na regulację poziomu wilgotności powietrza. Zastosowanie odpowiednich filtrów pozwala również na stałe oczyszczanie cyrkulującego w świątyni, ogrzanego powietrza, co znacznie zmniejsza ilość osadzającego się kurzu.

Najnowsze realizacje